عایق­ کاری موتورخانه چیست؟

به طور کلی به منظور صرفه جویی در مصرف انرژی (عایق حرارتی)، جلوگیری از آسیب دیدن قطعات در اثر خوردگی(عایق رطوبتی) و یا جلوگیری از نفوذ صدا (عایق صوتی) از عایق­ کاری استفاده می کنند. عایق­ کاری در بخش­های مختلف یک ساختمان از در، پنجره، دیوارها، کف و سقف گرفته تا لوله­ های انتقال آب وکانال­ های توزیع هوا قابل اجرا بوده می باشد و می­تواند تا حد زیادی موجب صرفه جویی در مصرف انرژی و هزینه­ های اقتصادی گردد. عايق­ كاري سطوح داغ يكي از ساده­ ترين و مقرون به صرفه ­ترين روش­هاي افزايش بازدهي انرژي است.

دلیل استفاده از عایق کاری

عایق کاری موتور خانه موجب رفع صدا های مزاحم دستگاه شده و کیفیت کارکرد آن را نیز افزایش می دهد. در واقع با انجام عایق کاری صوتی و حرارتی موتورخانه مقاومت و استحکام بالا نیز به مراتب خیلی بهتر خواهد شد. البته در حین انجام عایق بندی موتورخانه بهتراست که به نوع متریال آن نیز توجه کنید. چرا که هریک از متریال عایق باید با توجه به محیط و نوع فضای موتورخانه استفاده شود.

عایق کاری از گذشته تا امروز

اگر چه در گذشته تنها از پشم شيشه (مل و ماستيك)  به عنوان عایق کاری استفاده می شد. اما در حال حاضر از معروف ترین و متداول ترین نمونه های عایق هدایت حرارتی می توان پشم شیشه، پشم معدنی، پشم سنگ وعایق قالبی یا پیش ساخته را نام برد.

این روزها صنعت عایق کاری به نسبت گذشته بسیار پیشرفت کرده است.  جهت داشتن یک عایق کاری با بازدهی بالا می توان عایق های الاستومتری، فوم های پلی یورتان، پشم سنگ و … استفاده نمود. بدین طریق مانع از هدر رفت انرژی شد.

در ارزیابی و کارکرد عایق کاری لوله ها جنس عایق نیز از اهمیت بالایی برخوردار خواهد بود.

هزینه های عایق کاری موتورخانه به چه عواملی بستگی دارد؟

1) نوع متریال مورد استفاده : اگر بخواهید از پشم شیشه و مل و ماستیک استفاده کنید هزینه کمتری نسبت به عایق های الاستومری دارد.

2) ضخامت لوله های موتورخانه و تاسیسات : اگر ضخامت لوله زیاد باشد به طبع هزینه ها هم به واسطه آن بالا میرود.

3) روکش دار کردن عایق : اگر بخواهید بعد از نصب عایق روکش ورق آلومینیوم و یا روکش مل و ماستیک و… را هم به آن اضافه کنید.

نکته دیگر در تعیین قیمت عایق کاری موتورخانه توجه به هزینه های تعمیرات و همچنین هزینه های جاری سوخت برای انجام کار می باشد. به همین دلیل باید هزینه های مربوط به تعمیر و هزینه ایاب و ذهاب را نیز در صورت انجام هر نوع خدمت مربوط به موتور خانه مدنظر قرار داد.

آیا عایق کاری باعث بهینه سازی مصرف انرژی می شود؟

یکی ازتصورات غلط درباره مصرف انرژی این است که همه افراد فکر می کنند جایی که به طور مستقیم انرژی را مصرف می کنند (مانند انرژی الکتریکی جهت روشنایی و سایر مصارف) بیشترین اتلاف انرژی را در ساختمان ها دارند و می توان گفت به علت نبود عایق کاری صحیح بیشتر از نصف اتلاف انرژی صرف گرمایش و سرمایش ساختمان ها می شود. عایق کاری صحیح، موثر ترین راه برای کاهش هزینه های انرژی است.

با استفاده از تکنیک های بهره وری انرژی به خوبی اثبات شده است که 70 تا 90 درصد از انرژی اتلاف شده در ساختمان را که صرف سرمایش و گرمایش غلط ساختمان می شود می توان صرفه جویی نمود.

نحوه عایق کاری موتورخانه برطبق استاندار های لازم

1) ابتدا باید با اندازه گیری قطر لوله ها، به برش عایق مورد نظر پرداخت.

2) عایق را با سیم مفتول نرم به دور لوله ها بپیچید.

3) دورعایق نیز باید مقوا بگذارید و همانطور بچسبانید. البته ازمقوا برای فرمگیری لوله و صاف بودن آن استفاده می شود.

4) سپس پلاستیک را برای جلوگیری از خیس شدن مقوا دور لوله بپیچید.

5) بعد از لایه پلاستیک، باید پارچه را به دور لوله بپیچید. البته بر طبق موارد قبلی که باید کاملاً اندازه لوله برش استفاده شود، پارچه باید پنج سانتیمتر بیشتر در مقایسه با لوله برش دهید.

6) مل را در ظرف آب ریخته و تایمی حدود ۱۰ ساعت صبر کنید تا خیس شود.

7) بعد حدود 1/6 چسب چوب به ظرف مل اضافه و مخلوط کنید.

8) پارچه را به مل آغشته و بر روی لوله‌ها و مخازن بکشید.

9) بعد از خشک شدن پارچه، بر طبق نوع لوله آب گرم و سرد باید رنگ روغنی بزنید و عایق‌ موتورخانه را تکمیل نمایید.

انواع عایق کاری

1) عایق رطوبتی

2) عایق حرارتی

3) عایق پتویی

4) عایق قطعه ای

عایق بندی موتورخانه با توجه به این چهار روش انجام می شود. شاید در برخی اقدامات و چند مرحله هر یک بیشتر و یا کمتر باشد، اما اصل و نتیجه کار برای هر یک یکسان و مشابه می‌باشد.
بر اساس تمام استانداردهای لازمه در زمینه تاسیسات مکانیکی عایق کاری موتورخانه، باید لوله‌ها را بر طبق هر نوع عایق‌بندی و استفاده از نوع موادی که با دما و شرایط کارکردی مورد نظر در محیط کاربری انتخاب و استفاده می‌شود، لحاظ کرد.
از این رو استفاده و عملکرد از عایق حرارتی چون پشم سنگ، پلی بورتان، پلی استایرن، الیاف مصنوعی و فوم‌ها باید با توجه به عایق‌کاری لوله‌های موتورخانه در نوع کاربری مورد نظر استفاده شود.

البته در مواردی که کانال‌ها و لوله‌ها توکار و یا روکار هستند، عایق بندی موتورخانه همچنان با نوع عایق حرارتی نیز صورت می‌گیرد. عایق‌کاری الاستومری که از نوع عایق‌های حرارتی و برودتی می‌باشد، باعث ذخیره انرژی در سیستم‌های گرمایشی، سرمایشی و تهویه مطبوع می‌شود.
در واقع این عایق‌ بندی موتورخانه برای سیستم‌های گرمایشی باعث جلوگیری از کاهش گرما و دما می‌شود و برای لوله‌های آب سرد نیز از یخ‌ زدگی لوله‌ها جلوگیری می‌کند. همچنین این نوع عایق‌ کاری از زنگ زدگی لوله‌ های فلزی موتورخانه در موقعیت‌های مختلف با آب و هوایی جلوگیری می‌کند.

متریال مورد استفاده در عایق کاری موتورخانه

از متریال های زیر می توان برای عایق کاری موتورخانه استفاده کرد:

پشم شیشه

از پشم شیشه به منظور عایق کاری صوتی و عایق کاری حرارتی استفاده می کنند. پشم شیشه از الیاف غیرارگانیک تشکیل شده است.

پشم معدنی

پشم سنگ یکی از انواع پشم های معدنی می باشد که همانند پشم شیشه از الیاف غیر ارگانیک ساخته شده است و از آن به عنوان عایق صوتی، حرارتی و ضد آتش استفاده می کنند. از پشم های معدنی می توان به منظور عایق کاری حرارتی استفاده کرد زیرا مقاومت زیادی در برابر حرارت دارند.

فوم های صلب

فوم های صلب شامل فوم های فنولیک، پلیاستایرن و پلپیورتان به منظور عایق کاری لوله های موتورخانه استفاده می شوند. این فوم ها دارای ضریب انتقال حرارت پایینی هستند.

فوم های الاستومری

فوم های الاستومری نرم می باشند و به عنوان عایق سرد مورد استفاده قرار می گیرند. زیرا این فوم ها در برابر نفوذ بخار مقاومت بالایی دارند. بهترین گزینه به منظور جلوگیری از تبرید و چگالش در عایق کاری لوله های سرد، عایق کاری با استفاده از فوم های الاستومری است.

ایروژل

ایروژل یکی دیگر از انواع متریال های مورد استفاده در عایق کاری موتورخانه می باشد که ضریب انتقال حرارت آن نسبت به انواع دیگر عایق های تجاری کمتر است.

نکات قابل توجه در زمان عایق کاری الاستومری

• انتخاب ضخامت عایق براساس دمای کاری سطح و جدول پیشنهاد شده از سوی سازنده
• استفاده از لوله های زیر دو اینچ به منظور عایق کاری لوله ای و به کارگیری لوله های بالای دو اینچ در زمینه عایق کاری مخازن، كانال­ها و … از عايق­هاي صفحه­اي (رول)
• اقدام به اندازه گیری دقیق موقعیت عایق کاری و بریدن عایق طبق آن، توجه به عدم وجود فشردگی و یا کشیدگی در عایق
• به کارگیری الگوها يا شابلون­هاي هندسي مناسب برای اشکال پیچیده
• استفاده از چسب مناسب برای نصب عایق و نظافت سطح کار پیش از شروع عایق کاری
• درزگیریدرز جدايش دو سر عايق به کمک نوارهاي درزگير و توجه به فشرده نشدن عایق کاری الاستومری
• استفاده از عايق روكش­دار آلومنيوم پلي­ اتيلن با ضخامت بالاتر از ۲۵۰ میکرون برای محیط های در معرض نور خورشید

نکات قابل توجه در زمان عایق کاری با پشم شیشه

• از نشانه گذاری و رنگ آمیزی استفاده کنید.
• ماستیک کشی نهایی را بر روی پارچه انجام دهید.
• دو مرتبه ضد زنگ بزنید.
• با استفاده از سنباده سطح کار را تمیز و زنگ زدایی کنید.
• با استفاده از نایلون یا مقوا و مقداری سیم مفتولی نازک گالوانیزه تمام پوشش عایق را ثابت و محکم کنید.